Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi - KİK

Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi - KİK

Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK), üyeleri Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Kuveyt ve Katar’ın katılımıyla 25 Mayıs 1981 tarihinde Abu Dhabi’de hayata geçirilmiştir. KİK fikrinin 1981 yılında ortaya çıkmasının sebeplerinin en başında, İran Devrimi ve İran-Irak Savaşı’nın bölgede uyandırdığı huzursuzluk yer almaktadır. Merkezi Riyad’da bulunan Konsey’in Genel Sekreterliği görevini 2019 yılından bu yana Dr. Nayef al HAJRAF yürütmektedir.

Konsey; Basra Körfezine kıyısı bulunan ve ortak tarihi, coğrafi, kültürel, dini ve sosyal özelliklere sahip olan ülkeleri bir araya getiren bölgesel bir örgüttür. Üye ülkeler arasında bütünleşmeyi sağlamak, üye ülkelerin ekonomi ve finans işleri, ticaret, gümrük ve iletişim, eğitim ve kültür, sosyal ve sağlık işleri, enformasyon ve turizm, kanuni ve idari işlerinde benzer yönetmelikler oluşturarak bölgesel bir güç oluşturmak amacındadır. Endüstri, madencilik, tarım, su ve hayvan kaynakları alanlarında bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi teşvik etmek, bilimsel araştırmalar yapmak, ortak girişimler oluşturmak ve halkın yararına özel sektör işbirliğini artırmak da diğer hedefleri arasında yer almaktadır.

KİK ülkeleri, 1984 yılında ortak bir savunma gücü oluşturmuştur. KİK’in Yarımada Kalkanı Gücü (YKK) olarak da bilinen ortak ordusu askeri tatbikatlar düzenlemektedir. 1983 yılında KİK Serbest Ticaret Alanı oluşturulmuş; 2003 yılında KİK Gümrük Birliği uygulamaya konulmuş; 2008 yılında Ortak Pazar uygulamasına geçilmiştir.

Türkiye-KİK Yüksek Düzey Stratejik Diyalog (YDSD) Mekanizması, 2 Eylül 2008’de Cidde’de yapılan Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda kabul edilen bildiriyle hayata geçirilmiştir. Mekanizma uyarınca, Türkiye ve KİK ülkeleri Dışişleri Bakanlarının, KİK Genel Sekreteri’nin de katılımıyla, yılda bir defa bir araya gelmeleri ve bu toplantıların dönüşümlü olarak Türkiye’de ve KİK Dönem Başkanı ülkede yapılması öngörülmektedir.

Alt Komiteler: YDSD üçüncü toplantısında kabul edilen 2011-2012 Ortak Eylem Planı çerçevesinde, on bir Alt Komite kurulmuştur (ticaret ve yatırım; tarım ve gıda güvenliği; ulaştırma ve iletişim; enerji; elektrik ve su; çevre; turizm; sağlık; kültür; eğitim; ekonomik, mali ve parasal). Askeri ve güvenlik konularının da Stratejik Diyalog sürecine dâhil edilmesi söz konusudur.